درباره رضوانشهر

نام اصلی رضوان‌شهر، رَزوَند یا رزونده یا رزوندی (razvendi) بوده‌است که بعداً به صورت رضوان‌ده و رضوان‌شهر درآمد. این محل تا سال‌های 1300 خورشیدی چندان رونقی نداشت.در دوران انقلاب جنگل، جاده موسوم به شاه‌عباسی بازسازی و بهره‌برداری دوباره شد. این جاده با گذر از رضوان‌ده، گسگرات را به آبادی ساحلی شفارود پیوند می‌داد. پیرامون سال 1315 نیز جاده بندر انزلی به آستارا ساخته شد و درست در محل کنونی رضوان‌شهر جاده شاه‌عباسی را قطع نمود.چهارراهی که به این‌صورت پدید آمد محلی شد برای ایست مسافران و حمل بار و بنه آنان . این محل هم‌اکنون نیز با نام چهارراه شهرت دارد. با گذر زمان چهارشنبه‌بازار روستای بیگ‌زادمحله که در منطقه تالش‌دولاب و در سه کیلومتری شمال رضوان‌شهر تشکیل می‌شد، به این چهارراه منتقل گردید و این امر باعث شد این محل به سرعت گسترش یافته به صورت شهر کنونی درآید.

موقعیت جغرافیایی

استان گیلان ، یکی از استان های شمالی کشور بالغ بر 14 هزارکیلومترمربع مساحت دارد. این استان در 36 درجه و34 دقیقه تا 38 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 53 دقیقه تا 50 درجه و34 دقیقه طول شرقی از نصف النهار قرار گرفته است. درازای آن از شمال باختری به جنوب خاوری ، 235 کیلومتر و پهنای آن ، از 25تا 105کیلومتر تغییر می کند . رشته کوههای البرز با ارتفاع متوسط3000 متر، همانند دیواری در باختر و جنوب گیلان کشیده شده و این منطقه جز از راه دره منجیل ، راه شوسه دیگری به فلات ایران ندارد. کمترین فاصله کوه از دریای خزر ( در حویق ) نزدیک به3 کیلومتر و بیشترین فاصله آن از دریا ( در امام زاده هاشم ) حدود 50 کیلومتر است.این استان ، از شمال به دریای خزر و کشورهای مستقل آذربایجان ، از غرب به استان اردبیل ، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می گردد.

موقعیت جغرافیایی و مشخصات عمومی

شهرستان رضوانشهر در شمال غربی گیلان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه های تالش قرار دارد که از دوبخش جلگه ای و کوهستانی تشکیل گردیده است، رضوانشهر بین شهرستان های تالش، بندرانزلی، صومعه سرا، ماسال و خلخال واقع شده است. . زبانهای رایج در این شهرستان شامل زبان تالشی وگیلکی است که زبان تالشی در منطقه کوهستانی تکلم می شود وزبان منطقه جلگه ، گیلکی می باشد. این شهرستان از موقعیت جغرافیایی ممتازی برخوردار می باشد بدین معنا که گلوگاه ارتباطی بخش های مرکزی، غربی و شمالی استان محسوب شده و در مدخل شاهراه ارتباطی گیلان به استان اردبیل و کشورهای قفقاز و روسیه قرار گرفته است.مساحت این شهرستان 770/294کیلومتر مربع است که حدود 40درصد آن عرصه های کوهستانی جنگلی و مرتعی و ییلاقی و 30% نیز جلگه ای و ساحلی است . آب و هوای این شهرستان در بخش ساحلی و جلگه ای مرطوب و در کوهستان ها نیمه مرطوب است، میانگین بارش سالانه این شهرستان 1000 تا 1400 میلی متر که از ساحل و جلگه به سمت کوهستان کاهش می یابد. این شهرستان دارای 2 بخش مرکزی و پره سر، 2 شهررضوانشهر و پره سر، 4 دهستان دیناچال، ییلاقی ارده، خوشابر، گیل دولاب و 110روستا و 25 دهیاری است.

جاذبه های گردشگری رضوانشهر

قلعه امیر ساسان

این قلعه در ییلاق ارده شهرستان رضوانشهر واقع است که اقامتگاه ییلاقی حاکمان تالشدولاب به شمار می آمد . در فصل تابستان ییلاق های این منطقه بخش بزرگی از ساکنین روستاهای جلگه ای بخش پره سر را در خود جای می داد و بدین لحاظ این قلعه در کنار سایر جاذبه های گردشگری این منطقه واقع شده است.درباره مشخصات و ویژگی های این قلعه تا کنون مطالعه ای انجام نپذیرفته است.وامروزشکل اصلی قلعه به دلیل بی توجهی از بین رفته است .و یک عکس قدیمی از قلعه در ذیل آمده است.

پارک جنگلی دکتر درستکار

این پارک در ضلع غربی جاده انزلی آستاراقرار دارد . به نام مرحوم دکتردرستکار یکی ازپایه گذاران جنگل شناسی در ایران نام گذاری شد.مرحوم دکتررستکار در راه اندازی و احداث این پارک زحمات فراوانی را متقبل شد به همین خاطر پارک به نام ایشان نام گذاری شد. وی در شهر بندر انزلی متولد شد در دانشگاه ژان بولیو بلژیک تحصیل کرده و از اساتید به نام دانشگاه تهران بود.در سال 1374 در اثر بیماری رخت ازاین خاکدان بربست و به رحمت ایزدی پیوست. در مدخل ورودی پارک امکانات اولیه جهت استفاده خانواده ها ایجاد شده است . این امکانات شامل سرویس بهداشتی ، تاب و سرسره ، باربیکو و چند سکو برای نشستن است . در داخل پارک انواع گونه های پهن برگ دیده می شود ، بخشی ازپارک به دلیل تراکم انواع درختی و زیر درختی ، غیر قابل نفوذ است.

مسجد اسپیه مزگت

ایسپیه مزگت از اهمیت تاریخی و مذهبی برخوردار است که بازسازی ، مرمت و برنامه عملیاتی این بنا می تواند هویت آن را روشن تر سازد [ منوچهر ستوده] این بنا را می توان یکی از شگفت ترین بناهای تاریخی گیلان دانست. سپیه مزگت از دو کلمه ایسپی» در زبان تالشی به معنای سفید و مزگت» در زبان اوستا به معنای مسجد تشکیل شده است [دکتر ستوده] ایسپیه مزگت در روستای کیشه خاله در شمال دنیاچال یکی از دهستانهای رضوانشهر واقع شده است. دهستان دنیال چال دارای ۳۰ آبادی است که مرکز آن بازار دنیاچال می باشد و کیشه خاله یکی از آبادیهای آن به شمار می آید. مردم این منطقه تالش هستند و به زبان تالشی سخن می گویند و بیشتر آنان اهل تسنن هستند و به برنجکاری مشغولند. گیلان شناسی به روایت از مردم محلی در زمان های قدیم ،این منطقه حاکمی داشته که دختری بیمار داشت. دخترک جان سالم از بیماری به در نمی برد و می میرد ، دخترک که دنیا نام داشت به دستور پدر در آنجا دفن می شود ، البته به گفته اهالی او را در جلوی همین مسجد دفن کرده اند و گورستان قدیمی گواه بر این مطلب می باشد . این منطقه به دلیل محل دفن دنیا دختر حاکم دنیاچال نامگذاری شده است. این بنای شگفت انگیز در این منطقه زیبا و توریستی امروزه روبه خرابی دارد. مردم دنیاچال دیده اند که این بنا سالها در زیر یک درخت عظیم الجثه وزیر شاخ و برگهایش پنهان بوده است. بعدها به علت کاوش در ایسپیه مزگت درخت را قطع می کنند و این بنا نمایان می شود. بنای ایسپیه مزگت (مسجد سفید) باقی مانده یک آتشکده زرتشتی قدیمی و بزرگ پیش از اسلام است که رواق چهار گوش داخلی آن محل نگهداری آتش مقدس بوده و مردم برای عبادت در دهلیزهای کناری آن می ایستادند. برخی از روایات حاکی از آن است که بنای مسجد مربوط به دوره ساسانی است. اما این بنا بدون هیچ تغییری در دوران پس از اسلام احتمالاً بعد از قرن سوم هجری به مسجد تبدیل شده و این درحالیست که در داخل آن محرابی وجود ندارد ، این عدم تغییر و یا تخریب خود نشانی از حرمتی است که این مکان برای مراسم دینی در قبل و بعد اسلام داشته است. [منوچهر ستوده] اما در مورد بنا باید ذکر شود مصالح اصلی این اثر تاریخی آجرهایی به ابعاد ۶×۲۳×۲۳ سانتی متر است و قطر دیوار آن ۱۷۵ سانتی متر است. گوشه ای از این بنا که یک ضلع آن ۱۶/۷۵ متر است فعلا بر پاست که دیوار یکی از دهلیزهای بناست ، بر دیوار همین دهلیز است که پنج ، شش متر کتیبه کوفی ساده باقیمانده کلمات لم یخش الا الله فعسی اولئک ان یوا من المهتدین » روشن خوانده می شود که قسمتی از آیه ۱۸ سوره توبه است. این کتیبه که ابتدای آن در همین دهلیز بوده روزی چهار دهلیز اطراف را تزئین می داده است ،از اره دهلیزها نیز گچ بری عجیبی به ارتفاع یک متر داشته که فعلا دو متر از این اره بر دیوار شمالی مشخص است و به همین دلیل است که بتوان حدس زد که این بنا شامل رواق در وسط و چهار دهلیز در چهار طرف بوده است. درب ورودی تقریباً شمالی و وارد دهلیز شمالی می شود و عرض آن بر ۶/۱ متر و ارتفاع طاق دهلیزها از کف کنونی ۷/۵ متر است در یک طرف دهلیزها دیوار خارجی بنا شده و طرف دیگر آنها پایه های هشت ضلعی است که محیط آن ۵/۵ متر است پایه ها که در چهار کنج هستند زائده هایی دارند، فاصله میان دو پایه ای که یکی از آنها زائده دارد ۳/۲ متر و فاصله میان دو پایه اصلی ۸/۲ متر است بالای هر دو پایه طاقی با هلال شکسته زده شده است و سقف دهلیزها بر دیوارهای خارجی این پایه ها استوار است عرض هر یک از دهلیزها به ۴/۳ متر می رسد. سقف سراسر بنا سفال پوش بوده است ، اما بر خلاف بامهای سفال پوش امروزی گیلان ، سفال آن با ملاط بر روی طاقها چسبانده شده است و اندازه آنها به ۳۶ ×۵۰ سانتی متر می رسد. [فصلنامه تالش] این مسجد در محل به نام مسجد عبدالهی خوانده می شود و بر این باورند که آن توسط پسر خلیفه دوم (پسر عمربن خطاب) ساخته شده و خود بنا با شیر بز و خشت درست شده است اما آنچه از آثار کاوشگران و باستانشناسان بر جای مانده و در این جا هم ذکر شده این بنا بدون هیچ تغییری به مسجد تبدیل شده است.
قدمت این بنا با توجه به کتیبه کوفی و سفالهای به دست آمده به دوره سلجوقیان می رسد که با آهک اندود و نماسازی شده است و به علت رنگ سفید یکپارچه اش به مسجد سفید » معروف است .
 اما ستوده در کتاب خود معتقد است که بیشتر سفالهای پیدا شده از کاوشهای باستانشناسان مربوط به دوره ایلخانی است و خاطر نشان کرده است که معماری این بنا معماری بومی نیست ، اما با معماری بومی گیلان به شکل زیبایی تلفیق شده است. آنچه بیش از هر چیز بیننده را به حیرت می اندازد، علت وجودی چنین بنایی در این نقطه دور افتاده است. آن هم بنایی با آن قدمت تاریخی که کتیبه کوفی بر آن گواهی می دهد. در اینکه ایسپیه مزگت یک مرکز عبادی بزرگ بوده تردیدی نیست و این امر از وجود احتمالی یک مرکز شهری باستانی مدفون شده در حوالی این بنا خبر می دهد. در کنار بنای ایسپیه مزگت در قسمت جنوبی رود دنیاچال ، زمین وسیعی وجود دارد که روز سیزدهم فروردین هر ساله جایی برای اجتماع تعداد زیادی از افراد محلی و مسافران نوروزی است که برای بدر کردن سیزده نوروز از اول صبح تا غروب در این محل جمع می شوند و فروشندگان چادرهایی برای فروش وسایل خوراکی ، صنایع دستی و… برپا می کنند.

پل آجری پونل

این پل در چهار کیلومتری جاده رضوان شهر به تالش قرار دارد و در دوره صفویه بنا و در دوره قاجاریه بازسازی شده است. مصالح آن آجر و سنگ و در راه شاه عباسی واقع شده بود. طول پل 30 متر و دارای یک دهنه ی بزرگ با طاق جناقی و عرض 30/2 متر و جان پناهی (قسمتی در زیر پل که می توان در زیر آن پناه گرفت ) به ارتفاع 40 سانتیمتر است. این پل به سبک خاصی که در دیگر پل های تاریخی کم‌تر دیده می‌شود؛ ساخته شده است بدین صورت که در طرفین طاق و بر روی پاکان آن، دو ستون نمای مخروطی شکل و در بدنه جانب شمال پل، دو طاق نما کار کرده اند. ضخامت طاق اصلی در پایین و بالا یک متر است. سطح گذر پل از میانه به طرفین دارای شیب است و جان پناه های آن نیز تخریب شده است. این سطح تمامی با سنگ رودخانه فرش شده است. امروزه در مجاورت این پل، بر روی شفارود پل جدیدی احداث کرده اند.

بقعه سیده بانو

بقعه سیده بانو نیز در دارسرای رضوانشهر واقع شده است. معروف است که این بقعه مادر پیر شرفشاه می باشد، را بینو از این بقعه یاد می کند ، دکتر منوچهر ستوده در باره این بقعه می نویسد:

عرض و طول داخلی بنای اصلی 8×7 متر است ، این بقعه که بر ستون هایی استوار است، دیواری ندارد .فقط ضریحی چوبین و مشبک به ابعاد پنج متر جای دیوار بناست ارتفاع این ضریح بالغ بر دو متر است ، چهار طرف بقعه ایوانی به عرض دو متر دارد. ایوانی که در ورودی بقعه قرار دارد نه ستون چهار سو و ایوان های دیگر هر یک هشت ستون چهار سو دارند ، تمام ستون ها سر ستون دارند و لبه ایوان ها تکائلی به ارتفاع یک متر دارد ، سقف بنای اصلی بقعه و ایوان ها واشان کشی و از رو پل کوبی درز پوش زده و بام سفال سر است.

آبشار ویسادار

آبشار ویسادار از زیباترین آبشارهای ایران و سومین آبشار مرتفع استان گیلان است. این آبشار به معنی سایه درخت بید” است که در 16 کیلومتری شهر پره سر در شهرستان رضوانشهر واقع شده و همچون نگینی در دل جنگلهای زیبایی این منطقه می درخشد. ویسادار به معنی سایه درخت بید است و ابهت این پدیده طبیعی زمانی بیشتر می‌شود که از پایین به آن نگاه کنند، صدای ریزش آب از ارتفاع 20 متری و نیم دایره‌ای که آب در دل سنگ و صخره برای رسیدن به رودخانه ایجاد می‌کند، منظره فوق العاده دیدنی است.

پل شفا رود

این پل از بناهای دوره ی قاجار است که بر روی رودخانه شفارود در کنار جاده ی رضوانشهر به تالش احداث شده است. پل شفا رود به سبک خاصی که در دیگر پل های تاریخی کم‌تر دیده می‌شود؛ ساخته شده است بدین صورت که در طرفین طاق و بر روی پاکان آن، دو ستون نمای مخروطی شکل و در بدنه جانب شمال پل، دو طاق نما کار کرده اند. ضخامت طاق اصلی در پایین و بالا یک متر است.مصالح به کار رفته در آن آجر و ساروج و نحوه ی چیدمان آجر ها به صورت افقی می باشد و در حال حاضر به دلیل همجواری با پل اصلی متروکه باقی مانده است.

تاسیس استان تالشان ( استان خزر )

تأسیس صدا و سیمای تالش

نماینده مجلس: گردنه حیران تا تونل در محدوده آستاراست